Câu hỏi: Chưa ly hôn nhưng mang thai với người khác có vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng, mức độ có thể bị xử lý như thế nào?

Hai vợ chồng tôi kết hôn vào năm 2006, đến đầu năm 2008 vợ chồng tôi sinh được 1 bé gái. Cuộc sống của vợ chồng tôi vẫn hạnh phúc cho tới đầu năm 2018 thì nảy sinh mâu thuẫn trầm trọng, vợ chồng thường xuyên cãi nhau. Tháng 6/2018 tôi nộp đơn ly hôn nhưng chồng tôi không đồng ý ly hôn vì chưa thỏa thuận xong về phần tài sản.

Trong khi chờ Tòa án giải quyết thì tôi sống chung với người đàn ông khác và có thai được 4 tháng.

Giờ tôi thắc mắc muốn hỏi nếu chồng tôi tố cáo thì tôi có bị xử phạt không? Chồng tôi có quyền kiện tôi vì vi phạm luật hôn nhân 1 vợ 1 chồng không?

Tôi rất mong luật sư có thể giúp tôi giải đáp những thắc mắc này, tôi xin cảm ơn.

Luật sư trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Công ty Luật Nguyễn Đoàn, với nội dung câu hỏi của bạn, chúng tôi xin trả lời như sau:

Hiện nay, theo quy định của pháp luật hiện hành thì người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác thì tùy theo mức độ có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Căn cứ khoản 7 Điều 3 Luật hôn nhân gia đình năm 2014 quy định: “Chung sống như vợ chồng là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau là vợ chồng”. Tại điểm c khoản Điều 5 của Luật hôn nhân gia đình năm 2014 quy định những hành vi bị cấm: “Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ” là vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng.

Ngoài ra, căn cứ theo thông tư liên tịch số: 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP ngày 03 tháng 1 năm 2001 có quy định: “Thời điểm nam và nữ bắt đầu chung sống với nhau như vợ chồng là ngày họ tổ chức lễ cưới hoặc ngày họ về chung sống với nhau được gia đình (một hoặc cả hai bên) chấp nhận hoặc ngày họ về chung sống với nhau được người khác hay tổ chức chứng kiến hoặc ngày họ thực sự bắt đầu chung sống với nhau, chăm sóc, giúp đỡ nhau, cùng nhau xây dựng gia đình”. Do đó tùy vào mức độ vi phạm mà cơ quan chức năng có thể xử lý theo hướng sau:

Bị xử phạt vi phạm hành chính:

Căn cứ theo quy định Điều 59 Nghị định Số: 82/2020/NĐ-CP ngày 15 tháng 7 năm 2020 “Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp; hành chính tư pháp; hôn nhân và gia đình; thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã”.

Cụ thể tại Khoản 1 Điều 59 Nghị định số: 82/2020/NĐ-CP Hành vi vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng.

1. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau: 

       a) Đang có vợ hoặc đang có chồng mà kết hôn với người khác, chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ;

      b) Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác;

      c) Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ.

 Như vậy, người nào đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác, hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ thì bị xử phạt vi phạm hành chính từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.

Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự:

Căn cứ theo Điều 182. Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 có quy định như sau:

1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

        a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;

        b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

      2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

       a) Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;

      b) Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.

Như vậy, người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thì có thể bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm khi người đó làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn; đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

Trong trường hợp làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát; Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó thì có thể bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Do đó, trường hợp này chồng bạn làm đơn tố cáo gửi lên cơ quan công an xã, phường thi trấn hoặc cơ quan công an quận, huyện thì bạn có thể bị xử lý một trong hai trường hợp nêu trên.

Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua điện thoại số: 0903328166 để được giải đáp. 

Trân trọng./.

Luật sư: Nguyễn Ngọc